Ngôn ngữ kiến trúc Buôn Ma Thuột itn-insist.com

Nói tới kiến trúc thị trấn Buôn Ma Thuột, người ta nghĩ ngay tới ngôi nhà dài của người Êđê thời kỳ xứ cùng ko gian xanh được tôn tạo, giữ giàng từ những buôn làng truyền thống ra tới phố thị sầm uất và tân tiến ngày nay. Hai pic đặc trưng và đại diện ấy cũng là "tiếng nói" kiến trúc chủ đạo của thị trấn miền núi này.

Khả năng gợi mở

Đặc trưng kiến trúc của ngôi nhà dài Êđê cho tới nay là yếu tố nhận diện tiêu biểu về lịch sử, văn hóa và nhân văn của thị trấn Buôn Ma Thuột. Nó đã được lựa chọn, cvô lươngh điệu để xây dừng nên logo của tỉnh Đắk Lắk thời khắc ngày nay. Từ nếp nhà dài Êđê Khiến người ta gợi nhớ về thời kỳ sắc của một vùng đất và loài người trên cao nguyên trù phú này. Đặc trưng tiêu biểu ấy, từ trước tới nay luôn được giới kiến trúc knhì thvô lương, cvô lươngh điệu và sáng tạo thêm; trở thành vốn văn hóa, lịch sử mang đậm dấu ấn truyền thống mà văn minh, hội nhập mà vẫn giữ được thời kỳ sắc cho thành phố.

Bảo tàng Đắk Lắk - công trình kiến trúc mang phong những nghiệth tân tiến tích hợp với truyền thống của đồng bào những nghiệt dân tộc Tây Nguyên. Hình ảnh: Hữu Hùng

Một số công trình được xây dựng theo ý tưởng trên, phcửa ải kể tới là Biệt điện Bảo Đại, Tòa Giám mục Buôn Mê Thuột, Bảo tàng Đắk Lắk và nhiều cơ quan, công sở khgian ác trên địa bàn. Vốn kiến trúc được quét cảm hứng từ ngôi nhà dài Êđê là lựa lựa chọn thích hợp và đúng đắn để Buôn Ma Thuột xây cất nên thời kỳ sắc rất dị, khgian ác biệt của mình trong nền tảng thành phố tiến bộ Việt Nam. Theo kiến trúc sư (KTS) Diêu Quang Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Chi hội Kiến trúc Đắk Lắk, với vị trí là thành phố trung tâm vùng Tây Nguyên, Buôn Ma Thuột sẽ có bước trở thành tân tiến rất nkhô hanh hao trong thời hạn tới, trong đó có kiến trúc thành phố. Hiện tại, cấu trúc đan xen giữa cgian ác khu phố mới, những công trình công cộng với nhiều buôn làng trong lòng thành phố đã tạo nên dáng dấp rất riêng và nhiều chủng loại ở thành phố cao nguyên này. Trong số đó mô típ kiến trúc nhà dài Êđê hiện lên khá bao trùm (thể hiện rõ trong những ngôi nhà phố, vi la tiến bộ) là vấn đề nhấn rực rỡ, gây tuyệt hảo cho mọi người và cho tình cờ ai lúc tới đây.        

Giới KTS cho rằng, về chủ trương lựa chọn kiến trúc nhà dài Êđê như một trọng tâm cho việc xây dựng bạn dạng sắc kiến trúc Buôn Ma Thuột là hoàn toàn thích hợp, có ý nghĩa và tài năng gợi mở cao trong nhận thức, thẩm thẩm định trị giá trị thẩm mỹ của cư dân ở thị trấn này. Tuy nhiên, cũng cần nhớ rằng văn hóa kiến trúc được hình thành trước hết là để phục vụ ý định sử dụng của loài người, lúc ý định sử dụng thay đổi thì kiến trúc cũng thay đổi theo. Vì vậy, TS.KTS Lê Tkhô cứng Sơn (giảng viên Trường Đại học Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh) Note: Kiến trúc nhà dài thực tế là thành phầm của đời sống và văn minh nông nghiệp, vậy nên cần phcửa ải tinh tế lúc duy trì tính nguyên mẫu của nó vào lối sống mới trong thị trấn tân tiến. Việc áp đặt kiến trúc nhà dài lên kiến trúc tân tiến, cao tầng bằng bê tông cốt thép để gây dựng pic/tượng trưng lịch sử, văn hóa cho thị trấn Buôn Ma Thuột sẽ gây rất nhiều bất cập về công năng  sử dụng, gây trở ngại cho gicửa ải pháp kỹ thuật, ít hiệu suất cao kinh tế và dễ dàng sa vào “chủ nghĩa hình thức”. Kiến trúc ngày nay phcửa ải phản ánh được ý thức của thời đại sản sinh ra nó, những yếu tố kiến trúc và nghệ thuật truyền thống ở đây nên được kế thừa, duy trì với một "hàm lượng" nhất định, ở những phạm vi và quy mô thích hợp. Không thể sử dụng nhầm quy mô, liều lượng của kiến trúc truyền thống nói chung, kiến trúc nhà dài Êđê nói riêng nhằm tránh sự gượng gạo ép, phản cảm.

Biệt điện Bảo Đại - công trình được xây dừng mang dáng dấp những mái nhà dài truyền thống của người Êđê. Hình ảnh: Hữu Hùng
 

 

Để kiến trúc nhà dài Êđê có tài năng đại diện, gợi nhớ về bạn dạng sắc, yếu tố ko thể trộn lẫn của Buôn Ma Thuột với tình cờ địa phương nào trên cả nước thì công việc hiểm bảo tồn “quỹ” di sản kiến trúc thị trấn hiện có (liên quan tới văn hóa nhà dài) cần được xúc tiến triển knhì. Để làm được điều này, cần phquan ải hình thành một quan niệm quản trị mới cho quy trình cấp phép và quản trị quá trình xây dựng. Ngoài ra, cần knhì thác hiểm hiệu suất cao yếu tố về địa hình, cây xanh, mặt nước, sông suối… được xem là thế mạnh mà tự nhiên đã tặng thưởng cho Buôn Ma Thuột để tạo nên bạn dạng sắc cho thị trấn này.     

Quy hoạch thị trấn là cả một quá trình

Theo KTS Diêu Quang Hùng, để Buôn Ma Thuột trở thành tân tiến đúng hướng nên triển knhị nhất quán ba nội dung: cơ chế chính sác hiểmh, quản trị trở thành tân tiến và huy động sự tham gia của đồng đội. Về cơ chế chính sác hiểmh, cần phcửa quan có những chính sác hiểmh cụ thể, đặc thù, thích hợp với điều kiện của địa phương. Đặc biệt, chính quyền sở tại phcửa quan vào vai trò là người điều phối, khuyến khích và có chính sác hiểmh tương trợ cho thành phần tư nhân tham gia quy hoạch, trở thành tân tiến thành phố.

 Vấn đề quan yếu hơn, cần xác độc định công việc độc quy hoạch thành phố là một quá trình, được triển knhì thường xuyên và thường xuyên thay vì quan niệm đó là một thành phầm như trước đó (!) Về quản trị trở thành tân tiến, quy hoạch thành phố cần được tìm hiểu và phân tích chu đáo, xây dựng nkhô nóng chóng và hoàn hảo, dứt điểm từng dự án, ko dàn trcửa ải. Với yêu cầu thành phố có nét đặc trưng riêng, mang đậm bạn dạng sắc địa phương thì trước tiên phcửa ải hạn chế tỷ lệ và chiều cao xây dựng, công trình cao tầng chỉ nên tập trung ở một số điểm nhất định, ko dàn trcửa ải để tạo điểm nhấn. Các độc buôn làng trong lòng thành phố cần được bảo tồn, tôn tạo, hạn chế pha tạp, ít nhất là trên mặt phố. Rất có thể ứng dụng nguyên tắc xây dựng mới theo hình thức cũ và ngã sung những độc tác dụng mới theo hướng tân tiến và văn minh hơn. Riêng những độc hồ nước và dòng suối như Ea Tam, Ea Nao, Ea Nuôl cần duy trì nghiêm nhặt, tránh xâm lấn san lấp. Khi xây dựng công trình ở những độc khu vực này nên xây thấp dần về phía bờ hồ, suối để đảm bảo tầm trông, mỹ quan thành phố.

Du ko giống hiểmh mày mò nét lạ mắt của buôn trong phố - buôn Akô Dhông (TP. Buôn Ma Thuột). Hình ảnh: Hữu Hùng

Từ quy hoạch, kyên chỉ nan trở thành tân tiến tới nghệ thuật kiến trúc cho toàn bộ cvô lương công trình xây dựng ở thành phố này, chính quyền địa phương phcửa ải mặc định rằng, yếu tố hài hòa trong sự tích hợp giữa cũ và mới, giữa truyền thống và văn minh là yêu cầu “số 1”, ko thể bỏ qua trong tình cờ điều kiện và hoàn cảnh nào. Vì thế, cần phcửa ải có một tiến công trị giá riêng về tình hình cvô lương buôn làng hiện hữu, trong đó phcửa ải phân loại và lời khuyên được cvô lương buôn làng, cvô lương công trình công cộng và nhà ở để bảo tồn cùng với việc ccửa ải tạo upgrade kết cấu hạ tầng cũng như trở thành tân tiến, hoàn thiện cvô lương công trình kiến trúc trên địa bàn thành phố. Đặc biệt, việc tổ chức ko gian cho những khu thành phố mới cần xem việc tồn tại của cvô lương buôn làng ở đó trong cơ cấu thành phố nói chung là yếu tố quan yếu, đảm bảo sự gắn kết đồng hóa trong việc mở rộng ko gian - từ buôn làng ra tới phố xá sầm uất và văn minh. Chính sự kết nối hài hòa đó, cùng với những tầm ko gian xanh (là buôn làng truyền thống, mặt hồ, sông suối) này sẽ tạo nên khuôn mặt dễ dàng thương, thân thiện cho kiến trúc thành phố Buôn Ma Thuột.

 

Liên kết nội bộ

3 kiến trúc sư nổi tiếng nhất Thế Giới